६ पुस, पेरिस । फ्रान्सले शनिबार आफ्नो सबैभन्दा शक्तिशाली आणविक ऊर्जा भट्टीलाई राष्ट्रिय विद्युत् ग्रिडमा जोडेको छ । वर्षौंको ढिलाइ र प्राविधिक असफलताका बावजुद सञ्चालनमा आएको यो विद्युत उत्पादन गृहलाई ऐतिहासिक क्षणको रूपमा प्रशंसा गरिएको छ ।
नोर्मान्डीस्थित ‘फ्लाम्यानभिल थ्री युरोपियन प्रेसराइज्ड रिएक्टर’ले स्थानीय समय अनुसार शनिबार बिहान ११ः४८ बजे फ्रान्सेली घरहरूमा बिजुली उपलब्ध गराउन सुरु गरेको इडिएफ पावर कम्पनीका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत लुक रेमोन्टले बताएका छन्
राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रोँले एक्समा जारी गरेको वक्तव्यमा भनेका छन्, “यो परियोजनाको सञ्चालन देशका लागि ऐतिहासिक क्षण’ हो । यो विश्वको सबैभन्दा शक्तिशाली आणविक रिएक्टरमध्ये एक हो ।”
“कम कार्बन ऊर्जा उत्पादन गर्न पुनः औद्योगीकरण वातावरणका लागि फ्रान्सेली शैली हो,” उनले थप्रे ।
नयाँ पुस्ताको प्रेसराइज्ड वाटर रिएक्टर ईपीआर विश्वको कुनै पनि स्थानमा सम्पन्न भई सञ्चालनमा आएको चौथो परियोजना हो ।
ईडीएफका प्रमुख रेमोन्टले यसलाई ‘ऐतिहासिक’ बताउनुभएको छ ।
“फ्रान्सले २५ वर्षअघि सिभाक्स २ मा रिएक्टर निर्माण सुरु गरेको थियो,” दक्षिणपश्चिमी फ्रान्सको सिभाक्स पावर प्लान्टलाई सङ्केत गर्दै उनले भने ।
यो एक हजार ६०० मेगावाटको देशकै सबैभन्दा शक्तिशाली रिएक्टर हो र यसले २० लाखभन्दा बढी घरहरूमा बिजुली आपूर्ति गर्नेछ ।
यो परियोजना सञ्चालन प्राविधिक असफलताहरूको अधिकता पछि निर्धारित समय भन्दा १२ वर्ष पछि आएको छ र यसले परियोजनाको लागत प्रारम्भिक ३।३ अर्ब यूरोकोे अनुमानभन्दा चार गुणा बढी अर्थात् १३।२ अर्ब यूरोमा पुगेको छ ।
सेप्टेम्बर ३ मा सञ्चालन गरिएपनि एक दिनपछि ‘स्वतः आफै बन्द’ भएका कारण परियोजना थप समय अवरुद्ध हुनपुगेको थियो तर थप केही हप्ताको प्रविधिक कामपछि यसलाई शनिबारदेखि सञ्चालनमा ल्याइएको हो ।
रिएक्टरलाई विद्युत् सञ्जालमा जोड्नका लागि क्रमशः उत्पादन वृद्धि गरिएको छ ।
आणविक ऊर्जाले फ्रान्सको ऊर्जा उत्पादनको पाँचभागको करिब तीन भाग ओगटेको छ र यो फ्रान्समा निर्मित विश्वको सबैभन्दा ठूलो आणविक ऊर्जा कार्यक्रमहरू मध्ये एक हो ।
म्याक्रोँले फ्रान्सको ऊर्जा स्थायित्व बढाउन छ वटा इपिआर र दुई रिएक्टरको माग गरेर आणविक शक्ति बढाउने र थप आठ वटा विकल्पहरू बिछ्याउने निर्णय गरेका छन् । यसको लागि अर्बौं यूरो लागत लाग्न सक्छ ।
